Vietnam Savaşı, Kuzey Vietnam, Güney Vietnam ve Amerika Birleşik Devletleri arasında yaşanan; her savaşta olduğu gibi yine birçok askerin yaşamını kaybettiği büyük bir savaştır.
Savaşın sonucunda Vietnam 1,5 milyon yurttaşını ve kendi topraklarının da neredeyse üçte birini kaybetmiştir. Amerikalılar ise ardında 58 bin ölü bırakmış; ve savaştan sonra ülkelerine dönen askerlerin büyük bir kısmı da intihar ederek yaşamına son vermiştir.
Filmlere kitaplara konu edilen böylesine büyük bir savaş hakkında hala bilmediklerimiz olabilir mi?
işte Vietnam Savaşı’nın çok bilinmeyen bazı gerçekleri.
1. Savaş sırasında bir keskin nişancı 3 gün boyunca 2000 metre yolu sürünerek kat ediyor, tek atışla bir generali öldürdükten sonra aynı yolu sürünerek geri dönüyor.
2. Savaşta kullanmak için Amerikan ordusu 5 bin savaş köpeğini işe alıyor.
3. Askerler zorlu savaş şartlarından biraz olsun kurtulmak amacıyla kafayı bulmak için her gün az miktarda C4 patlayıcı yiyorlar.
4. 1964 yılından 1973 yılına kadar Amerikan uçakları Laos üzerine 2 milyon ton bomba bırakıyor, bu uçaklara 9 yıl boyunca her 8 dakikada bir bomba yüklenmesi demek.
5. Savaş sonrasında Amerikan uçaklarının binlerce harici yakıt deposu Vietnamlı çiftçiler tarafından bot ve kano olarak kullanılıyor.
6. My Lai katliamı sırasında 70-80 sivili bir çukura doldurup katleden Amerikalı teğmen, başkan Richard Nixon tarafından affedilmiştir.
7. Vietnam savaşı sırasında ateşkes görüşmelerini yürüten Le Duc Tho 1973 yılında kendisine verilen Nobel Barış Ödülünü barışın sağlanmadığını gerekçe gösterip gönüllü olarak reddeden ilk ve tek kişidir.
8. Vietnam savaşı sırasında, 1966-69 yılları arasında Amerikan Ordusu askerlerine, savaşın etkileriyle başa çıkmalarını kolaylaştırsın diye steroid ve ağrı kesiciler vermiştir, 225 milyon tablet uyarıcı kullanılmıştır.
9. Körfez savaşının her Amerikalıya maliyeti; 306 dolar, Kore Savaşının maliyeti; 2.266 dolar, İkinci Dünya Savaşı’nın maliyeti; 20.388 dolar iken Vietnam savaşı her Amerikan vatandaşına 2.204 dolara mal olmuştur.
10.Bonus – ABD ordusunun arşivlerinde askerlerin beynini yıkamak için kullanılan “Mere Gook Rule”, yani “sadece bir Gook kuralı”na rastlanmıştır: Gook, o dönemde Vietnamlıları aşağılamak için ABD’li askerlerce uydurulan bir argo tabirdir, yani böyle “alt-tarafı bir Vietnamlı” diye diye, askerlere Vietnamlı sivilleri öldürdükçe bunu fazla umursamaması aşılanmaya çalışılmıştır.
Ancak, Amerikalılar Vietkongların hareketli birlikleri ile ilgili doğru istihbarat elde etse bile, yeteri kadar hızlı reaksiyon gösteremiyorlardı. Diğer taraftan, Vietkongların sabit üslerini tespit etmede çok daha başarılı oluyorlardı. Bunun için çeşitli karşı-gerilla taktikleri de geliştirmişlerdi. Bunlar;
Satranç tahtası yöntemi; büyük bir arazinin santraç tahtasına benzer şekilde karelere ayrılması ve rastgele seçilen karelerde 10-40 kişilik askeri birliklerle özellikle gece operasyonları icra ederek, Vietkongların hareket halindeki birlikleriyle temas sağlamak ve onların hareketlerini kısıtlanması,
Sessiz çıngıraklı yılan (Bushmaster-ormanın efendisi) yöntemi; bir bölüğün takımlarının birbirlerini destekleyecek mesafelerde ayrı ayrı hareket ederek, ormanlık bölgelerde Vietkongların kullandığı bilinen yollar üzerinde pusu mevzileri işgal edilmesi,
Bölge Keşfi; bir bölgede çok sayıda keşif kolunun yonca yaprağı şeklini andıran istikametlerde devriye görevi yaparak Vietkongların hareketlerini kısıtlaması, daha sonra geride gizlenmiş birlikler bırakarak bölgeden çekilmesi, geride bırakılan küçük birliklerin bölgeye geri gelen Vietkongları yakın mesafeden pusuya düşürmesi veya topçu ateşlerini yönlendirmesi
Kartal Uçuşu; bir helikopterin yem olarak şüpheli bölgeler üzerinde uçması, Vietkongların ateşine maruz kaldığında, uçarbirlik harekatıyla daha büyük çaplı bir operasyonun başlatılması,
Mekanize birliklerin kullanılması; zırhlı personel taşıyıcı araçlarla Vietkongların, bulundukları bölgelerden hareket etmeye zorlanması ve yeri tespit edilenlerin topçu ve hava kuvvetleriyle atel altına alınması,
Şimşek taktiği; iki-üç tank gücünde birliklerle, Vietkongların kullandığı yollarda hızla hareket ederek, yol üstünde hareket halinde veya mayınlama yaparken Vietkonglarla temas sağlamak,
Orman Baskını taktiği; tank ve zırhlı personel taşıyıcılarından oluşan birliklerle, engebeli olmayan ormanlık arazilerde hızlı tarama operasyonları yaparak, Vietkonglarla temas sağlanması,
Yemleme Taktiği; destek üslerini, ikmal konvoylarını emniyetsiz bölgelere göndererek Vietkonglar için cazip hedefler oluşturmak ve bu cazip hedeflere saldırdıklarında üstün muharebe güçlü birliklerle baskınlar düzenlenmesi,
Çembere alma taktiği; küçük birlikler vasıtasıyla Vietkonglarla temas sağlandığında mevcut silahlarla ateş altına alarak onların mevzilerinde kalmaya zorlanması, yakındaki tüm birliklerin temas bölgesine yığınaklanması ve Vietkong birliğinin çepeçevre sarılması, daha sonra çemberin daraltılarak, çember içindeki Vietkongların üstün ateş gücüyle imha edilmesi, çemberden kaçanların ise geri bölgelerde pusuya düşürülmesi.
Vietnam’daki ABD kara operasyonlarının ana karakteri, üstün ateş gücüyle desteklenmesidir. Bu uygulama, Amerikan kayıplarının azalmasında kilit rol oynamıştır. Ancak, manevraların bu kadar sıkı bir şekilde ateş gücüne bağlı kılınması, birliklerin hareket kabiliyetlerini kaybetmesine neden olmuştur. Diğer taraftan Vietkongların üstün hareket kabiliyeti ve baskın tarzındaki saldırılara önem vermesi, ABD ateş gücünün etkisini azaltan bir faktör haline gelmiştir. Amerikalı bir taktisyen, Vietnam’daki savaşı “Fillerle tavşanların savaşı” olarak tanımlamıştır.